Aktualizacja 20 października 2023, Anna Maria Panasiuk

Portugalia zmienia drastycznie swoje regulacje. Pod koniec 2022 wprowadziła regulacje dotyczące opodatkowania kryptowalut (kto ich nie wprowadził?). teraz szykuje się do likwidacji znanego nam reżimu NHR. Ale czy to koniec Portugalii? Parlament Portugalii będzie niebawem głosował nad nowymi regulacjami podatkowymi, które mają zaoferować jeszcze korzystniejsze zwolnienia. Szkopuł polega na tym, że obecna definicja osób potencjalnie uprawnionych jest bardzo wąska. Dlatego szeroko prowadzone są rozmowy kuluarowe, aby liczba potencjalnych nowych beneficjentów, była jednak znacząca! Co zatem nas czeka w Portugali? Jak bardzo powinieneś się spieszyć?

Porównując ogólne stawki opodatkowania podatkiem dochodowym czy to osób fizycznych czy osób prawnych wydaje się, że w podatki w Portugalii są znacznie wyższe niż w Polsce. Jednakże znając niektóre tamtejsze instrumenty podatkowe, możliwe jest skorzystanie z uroków Portugalii bez konieczności płacenia wyższych podatków.

Status NHR -NON-HABITUAL RESIDENT

Jednym z rozwiązań, aby zakosztować życia w Portugalii jest posiadanie przez osobę fizyczną statusu NON-HABITUAL RESIDENTTen rodzaj opodatkowania przewidziany jest dla osób fizycznych, które nabyły rezydencję podatkową na terenie Portugalii nie będąc portugalskim rezydentem podatkowym w ciągu ostatnich pięciu lat podatkowych i złożyły stosowy wniosek o objęcie tym systemem opodatkowania. Opodatkowanie na tych zasadach można uzyskać maksymalnie na okres dziesięciu lat. Główną zaletą systemu NHR jest możliwość atrakcyjnego opodatkowywania swoich dochodów przez osoby fizyczne w Portugalii. Atrakcyjne w porównaniu do opodatkowania, któremu podlegają zwykli rezydenci.

Jakie korzyści oferuje dostępny do końca roku NHR?

Po pierwsze, jeżeli osoby te osiągają dochody podlegające opodatkowaniu na terenie Portugalii, objęte są one liniową stawką 20% (w przeciwieństwie do skali podatkowej od 14 do 48% dotyczącej standardowo rezydentów podatkowych Portugalii). Stawka ta ma zastosowanie do dochodów z zatrudnienia, samozatrudnienia i profesjonalnej działalności naukowej, artystycznej czy technicznej o wysokiej wartości dodanej (artyści teatralni, kinowi, muzycy, inżynierowie, lekarze, prawnicy, naukowcy, ale również programiści czy menadżerowie wyższego szczebla).

Po drugie, dochody uzyskane z zagranicy opodatkowane u źródła są zwolnione z opodatkowania na terytorium Portugalii (np. dochody z nieruchomości, dywidend, dochody z pracy poza Portugalią, działalność gospodarcza i profesjonalna o wysokiej wartości dodanej wykonywana poza Portugalią). Jeżeli podatek u źródła od tych dochodów nie był pobrany, podlegają one opodatkowaniu stawką właściwą dla rezydentów podatkowych Portugali tj. 28% od dochodów pasywnych (nieruchomości, zyski kapitałowe) i skalą podatkową w stosunku do pozostałych dochodów. Dochody z zagranicznej emerytury opodatkowane są na terytorium Portugalii 10% stawką podatku. Ponad to dla NHR brak jest podatku majątkowego, a transfer środków w Portugalii lub za granicą jest bezpłatny.

Koniec NHR i nowy reżim specjalny

Równocześnie z zakończeniem systemu NHR, portugalski rząd przewiduje wprowadzenie nowego rozwiązania. Nie będzie on nową wersją NHR, a zupełnie nowym systemem z nowymi wymaganiami i nowymi adresatami.  

W celu skorzystania z nowego systemu należy:

  • zostać rezydentem podatkowym w Portugalii;
  • nie być rezydentem podatkowym w Portugalii w ciągu ostatnich 3 lat;
  • być zarejestrowanym w Portugalskiej Fundacji na rzecz Nauki i Technologii, IP, Portugalskiej Agencji ds. Inwestycji i Handlu Zagranicznego Portugalii, EPE oraz Krajowej Agencji Innowacji, SA;
  • otrzymywać dochody z:
    • pracy w nauczaniu szkolnictwa wyższego i badaniach naukowych, w tym zatrudnienia w organizacjach naukowych, strukturach i sieciach zajmujących się produkcją, upowszechnianiem i przekazywaniem wiedzy, zintegrowanych z krajowym systemem nauki i technologii;
    • pracy jako wykwalifikowany pracownik na stanowisku utworzonym w ramach umownych zachęt podatkowych uzgodnionych pomiędzy pracodawcą (z siedzibą w Portugalii) a rządem portugalskim;
    • pracy w zakresie badań i rozwoju (posiadając minimalne kwalifikacje na poziomie 8 Krajowych Ram Kwalifikacji), będąc zatrudnionym przez pracodawcę z siedzibą w Portugalii, który korzysta z naszego krajowego programu zachęt podatkowych na rzecz badań i rozwoju.

Stawka stosowana w ramach tej zachęty będzie wynosić 20% przez okres 10 lat, tak jak ma to miejsce w przypadku NHR. Poza tym reżim ten oferuje zwolnienia dochodów zagranicznych np.: dochodów z działalności gospodarczej lub capital gain.

Jak zostać Portugalskim rezydentem?

W celu stania się portugalskim rezydentem należy przebywać na terytorium Portugalii więcej niż 183 dni w ciągu 12 miesięcy z początkiem lub końcem w danym roku podatkowym. Jeżeli ten warunek nie jest spełniony, należy posiadać na terytorium Portugalii miejsce zamieszkania, rozumiane w taki sposób, że sugeruje to zamiar utrzymania go i używania jako stałego miejsca zamieszkania.

Przypominamy jednak, że niezależnie od nabycia portugalskiej rezydencji podatkowej należy pamiętać o utracie dotychczasowej rezydencji. Są to dwa niezależne procesy, a niedociągnięcia w ich realizacji mogą skutkować podwójną rezydencją podatkową.

Portugalia atrakcyjna nie tylko w NHR

Portugalskie Ministerstwo Finansów zapowiedziało, że warunki przyciągania inwestycji istotnych dla gospodarki portugalskiej pozostaną niezmienione, czy to poprzez zmniejszenie IRC dla firm, czy to za pośrednictwem IRS. 

Ponadto zapowiedziano, że obecne systemy podatkowe wspierające inwestycje produkcyjne (RFAI i świadczenia umowne) zostają rozszerzone, wspierając tworzenie wykwalifikowanych miejsc pracy (z tytułem magistra lub wyższym).

Madeira International Business Center – coś dla biznesu

Dla osób chcących inwestować w biznes w obszarze Morza Śródziemnego oferta International Business Center na Maderzewraz z tamtejszymi zachętami podatkowymi może okazać się ciekawym pomysłem. Do 2027 r. funkcjonuje tam obniżona do 5% stawka podatku CIT. Ponadto, wypłata dywidend czy odsetek z takich spółek nie podlega opodatkowaniu podatkiem u źródła. Spółki podlegają także częściowemu zwolnieniu z podatku PCC i podatków lokalnych, a jednocześnie zastosowanie mają wszystkie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania podpisane przez Portugalię jak również korzyści wynikające z dyrektyw unijnych.

Warunki przystąpienia spółki do MIBC

Aby spółka mogła skorzystać z tych benefitów podatkowych koniecznym jest, by prowadziła na terenie Madery rzeczywistą działalność gospodarczą. Ponadto skorzystanie z 5% CIT uzależnione jest od utworzenia miejsc pracy lub inwestycji w aktywa materialne bądź niematerialne w ciągu pierwszych 6 miesięcy. W przypadku utworzenia mniej niż 6 miejsc pracy konieczna jest inwestycja kapitału na poziomie minimum 75 000 euro. W przypadku większego zatrudnienia inwestycja kapitałowa nie jest warunkiem koniecznym. W zależności od ilości utworzonych miejsc pracy, podwyższeniu ulega podstawa opodatkowania korzystająca z obniżonej 5% stawki CIT. Przy jednym pracowniku (i inwestycji 75 000 euro) kwota korzystająca z 5% CIT to 2 730 000 euro. Przy zatrudnieniu od 6 do 30 osób jest to kwota 21 870 000 euro, a powyżej stu- 205 500 000 euro. 

Porównując więc bardzo podobny schemat funkcjonowania ZEC – Specjalnej Strefy Ekonomicznej Wysp Kanaryjskich z Międzynarodowym Centrum Biznesowym na Maderze rysuje się przewaga na rzecz tego drugiego.

Oprócz poziomu minimalnego zatrudnienia i kapitału (na Teneryfie konieczne jest zatrudnienie minimum 5 osób i jednocześnie inwestycja kapitału w wysokości minimum 100 000 euro), Madera punktuje dodatkowo tym, że z preferencji skorzystać może spółka właściwe z każdej branży podczas gdy na Teneryfie obniżona stawka CIT dotyczy tylko podmiotów z branż ujętych w wykazie. Istotne może okazać się to dla spółek związanych z nieruchomościami czy branżą beauty.

W podróży poza Polskę – pamiętaj

Nie zawsze ogólne zasady opodatkowania czy podstawowe stawki podatkowe decydują o atrakcyjności danego systemu podatkowego. Niekiedy dobrze skomponowane ulgi, a przede wszystkim umiejętne z nich skorzystanie powoduje, że przewagę mają nieoczywiste rozwiązania. W obowiązku się też czujemy do ciągłego przypominania, że jeżeli planujesz przeprowadzkę poza Polskę swoją lub/i biznesu (w zasadzie nieważne, gdzie) z racji na skomplikowanie w systemach podatkowych i częste zmiany, a też czasem wykluczające się regulacje kilku rynków względem siebie warto zasięgnąć opinii ekspertów. Tak, aby wyprawa w nowe regiony, która i tak jest obarczona dużymi zmianami nie niosła za sobą gigantycznego kosztu i ciągnących się zobowiązań. 

Czytaj także: