Ostatnio dużo mówi się o tym, że ustawodawstwo Holandii stwarza dobre warunki dla 
prowadzenia podmiotów inwestycyjnych. Takich, których aktywa skupiają np. startupy, papiery wartościowe,  nieruchomości, ale też aktywa cyfrowe, w tym kryptowaluty takie jak Bitcoin. No cóż – wygląda na to, że Holendrzy jak zwykle wyprzedzili Europę. A holenderski system prawny ponownie ma do zaoferowania dużo więcej aniżeli inne systemy prawne razem wzięte. Czas zatem przedstawić jakie mamy możliwości i jakie są fundusze w Holandii.

W czasach dywersyfikacji ryzyka nasi klienci planując swoje struktury pod inwestycje patrzą na rozwiązania dostępne w Holandii. Z różnych względów często są bardziej otwarci niż na polskie propozycje. Główne argumenty uzasadniające zainteresowanie tym regionem to: 

  • dostęp do międzynarodowego kapitału;
  • lepsza ekspozycja na inwestycje regionu nie tylko z Polski;
  • marka kraju jako bardziej dojrzałego inwestycyjnie. 

W związku z tym przedstawiamy (w możliwym uproszczeniu) jakie rodzaje funduszy/podmiotów inwestycyjnych oferuje Holandia, czym się charakteryzują i przede wszystkim jak wygląda ich system podatkowy.

W artykule:
1. HOLENDERSKI FUNDUSZ POWIERNICZY – FGR
2. FUNDACJA W HOLANDII
2.1. Czemu ma służyć ta konstrukcja?
3. BESLOTEN VENNOOTSCHAP (BV), CZYLI SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ JAKO TWÓJ MIĘDZYNARODOWY HOLDING
4. FUNDUSZE W HOLANDII – ZWOLNIONA INSTYTUCJA INWESTYCYJNA VBI
4.1. Na co zwrócić uwagę ubiegając się o status VBI?
4.2. VBI – dla kogo?
5. FUNDUSZ INWESTYCYJNY FBI
6. WARTO ZAPAMIĘTAĆ
7. Czytaj także:

HOLENDERSKI FUNDUSZ POWIERNICZY – FGR 

Strukturę tego funduszu ustala się w umowie zawieranej pomiędzy jego uczestnikami, zarządzającym i depozytariuszem. FGR nie ma zatem ściśle określonej formy/narzuconych ram. Wyróżnić można 2 rodzaje takiego funduszu – otwarty i zamknięty. Każdy z nich służy do realizacji zupełnie innego celu 

Pierwszy, tj. otwarty fundusz inwestycyjny cechuje się zbywalnością jednostek, czyli swobodą nabywania i zbywania udziałów bez konieczności uzyskiwania zgody innych uczestników funduszu. 

Z kolei drugi, zamknięty – wyklucza obrót jednostkami, co automatycznie wiąże się z obowiązkową zgodą każdego z uczestników na rozporządzanie udziałami. Właśnie z tego powodu często wykorzystuje się go przy planowaniu sukcesji majątków rodzinnych. 

Dla przykładu: zgromadzoną pulę aktywów (nieruchomości, środki pieniężne, papiery wartościowe) rejestruje na daną osobę tzw. zarządzającego. Pełni on rolę powiernika tych aktywów, a uczestnicy funduszu inwestując w fundusz otrzymują niezbywalne jednostki uczestnictwa (udziały). Jednostki te mogą być przenoszone wyłącznie za zgodą wszystkich uczestników. Chyba, że ich nabywcą ma być krewny albo sam zamknięty fundusz inwestycyjny.

FUNDACJA W HOLANDII

Specyfika tworzenia tzw. fundacji STAK pod prawem holenderskim polega na tym, że wykorzystuje się je do wykonywania praw głosu na udziałach/akcjach posiadanych przez fundację w innych podmiotach (tak spółkach holenderskich, jak i zagranicznych). Jednocześnie, korzyści ekonomiczne z tych udziałów/akcji faktycznie przysługują osobom trzecim. Odbywa się to na takiej zasadzie, że STAK nabywając akcje, równolegle wydaje ich „zbywcom” certyfikaty dokumentujące prawa do tych akcji z wyjątkiem praw głosu. Innymi słowy, wszelkie korzyści materialne związane z akcjami (np. prawo do dywidendy) przysługują „zbywcy” – osobie trzeciej.  Przy podziale zysków danej spółki, cały zysk z akcji STAK przekazuje posiadaczom certyfikatów. 

Co do zasady certyfikaty są zbywalne, ale zbywalność ta może podlegać ograniczeniom nałożonym przez fundację. W takim przypadku rozporządzenie certyfikatami uzależnione będzie od spełnienia wymogów ustalonych przez fundusz w regulacjach wewnętrznych.

Czemu ma służyć ta konstrukcja? 

Przede wszystkim pozwala kontrolować procesy decyzyjne w podmiotach z dużą liczbą wspólników, a jednocześnie zapewnia wspólnikom anonimowość. Przekazując akcje do fundacji, to fundacja (nie faktyczny udziałowiec) jest wpisana do rejestru handlowego jako wspólnik. Ponadto akcje przekazane do fundacji są wyłączone od dziedziczenia, co zdecydowanie ułatwia zapewnienie ciągłości zarządzania podmiotem. Co ciekawe, niekiedy fundacja staje się też narzędziem do realizacji swego rodzaju programów pracowniczych. Bowiem umożliwia zapewnienie pracownikowi udziału w zysku na czas świadczenia usług/pracy na rzecz spółki bez prawa kontroli.  

BESLOTEN VENNOOTSCHAP (BV), CZYLI SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ JAKO TWÓJ MIĘDZYNARODOWY HOLDING

Holenderska spółka holdingowa będzie zwolniona z opodatkowania na terytorium Holandii (CIT wynosi 20/25%) jeśli jej dochody będą uzyskane w związku z udziałem w innej spółce (dywidendy i zyski kapitałowe), w której posiada co przynajmniej 5% udziałów w kapitale zakładowym. 

Warunki, które musi spełnić holding, aby skorzystać ze zwolnienia to:

  1. Test motywu – z całości okoliczności faktycznych musi wynikać, iż celem spółki holdingowej jest uzyskanie zwrotu ze spółki córki wyższego niż ten, którego można oczekiwać z zarządzania pasywnym portfelem aktywów. Zachodzi domniemanie, takich okoliczności gdy spółka matka uczestniczy w zarządzaniu spółką zależną albo pełni istotną funkcję na rzecz spółki zależnej.
  2. Test aktywów – aktywa spółki zależnej muszą składać się w mniejszym stopniu niż 50% z wolnych od opodatkowania aktywów pasywnych. W praktyce (zgodnie z przepisami) chodzi o takie aktywa, które nie są niezbędne spółce do prowadzenia działalności lub pochodzący z nich dochód opodatkowany jest efektywną stawką podatkową poniżej 10%.
  3. Test Podatkowy – aby test warunek został spełniony, spółka zależna musi podlegać właściwemu, według holenderskich standardów poziomowi opodatkowania. Zasadniczo udziały uważa się za podlegające odpowiedniemu opodatkowaniu, jeżeli podlegają one podatkowi od zysków pobieranemu według stawki wynoszącej minimum 10 %. Niemniej jednak oprócz stawki opodatkowania znaczenie mogą mieć także inne czynniki wpływające np. na moment czy podstawę opodatkowania.

FUNDUSZE W HOLANDII – ZWOLNIONA INSTYTUCJA INWESTYCYJNA VBI

VBI – ang. Exempt Investment Institution (vrijgestelde beleggingsinstelling) to fundusz, który uzyskał status wehikułu zwolnionego z podatku dochodowego od osób prawnych od wypracowanego zysku oraz z podatku od dywidendy pobieranej u źródła od wypłaconych dywidend. Status taki mogą otrzymać podmioty, które spełniają warunki określone przez prawo holenderskie. VBI jako instytucja finansowa podlega nadzorowi, zwłaszcza ze strony organów podatkowych. A w określonych przypadkach wymaga uzyskania licencji Holenderskiego Urzędu ds. Rynków Finansowych na działalność inwestycyjną. Dotyczy to sytuacji, gdy: 

  • podmiot oferuje produkty inwestycyjne o wartości przekraczającej 50.000 EUR

 lub

  • podmiot oferuje swoje udziały mniej niż 100 osobom (które nie są inwestorami branżowymi).

Na co zwrócić uwagę ubiegając się o status VBI?

  1. Fundusz inwestycyjny. Podmiot musi być instytucją inwestycyjną w rozumieniu holenderskiej ustawy o nadzorze finansowym. A zatem instytucją przeznaczoną do pozyskiwania środków/dóbr/aktywów w celu zbiorowego inwestowania i zapewnienia jej uczestnikom udziału w dochodach. Statusu VBI nie uzyska zatem podmiot, którego zadaniem będzie inwestowanie środków prywatnych należących do jednej rodziny, nawet jeśli miałby on posiadać kilku akcjonariuszy. 
  2. Forma działalności. O status instytucji zwolnionej mogą ubiegać się podmioty prowadzące działalność inwestycyjną w formie spółki akcyjnej (z minimalnym kapitałem spółki w wysokości 45.000 euro) lub otwartego funduszu powierniczego.
    Holenderskie spółki BV (odpowiednik spółki z o.o.), aby uzyskać taki status muszą w pierwszej kolejności przeprowadzić proces przekształcenia w spółkę akcyjną. Zwiększyć kapitał spółki do wspomnianych 45.000 euro. Dokonać zmian w dokumentach wewnętrznych spółki (statucie), aby dostosować je do wymogów narzuconych przez ustawodawcę. Zasadniczo bowiem spółki BV to podmioty prywatne. Z kolei cel działalności VBI to inwestowanie z uwzględnieniem szerokiego grona odbiorców-uczestników (vide pkt 5) poniżej). 
  3. Ściśle określony przedmiot i cel działalności. Jedynym dopuszczalnym przedmiotem działalności instytucji jest inwestowanie aktywów z uwzględnieniem związanego z tym ryzyka w celu zapewnienia wzrostu wartości i zwrotu z inwestycji. Powyższe musi znajdować odzwierciedlenie w regulacjach wewnętrznych podmiotu (statucie). 
  4. Przedmiot lokat. VBI musi być instytucją przeznaczoną do dokonywania wszelkiego rodzaju inwestycji pasywnych. Zatem wykorzystywaną do inwestowania w instrumenty finansowe – takie jak np.:
    • akcje i inne papiery wartościowe równoważne akcjom, które są przedmiotem obrotu na rynkach kapitałowych;
    • obligacje i inne instrumenty dłużne zbywalne na rynkach kapitałowych;
    • ogólnie zbywalne papiery wartościowe – inne niż akcje i obligacje, które dają prawo do nabycia akcji lub obligacji w drodze subskrypcji lub wymiany;
    • jednostki uczestnictwa w instytucjach inwestycyjnych;
    • instrumenty rynku pieniężnego;
    • kontrakty terminowe i kontrakty pochodne;
    • opcje, swapy.

      Niedopuszczalne są szeroko pojęte inwestycje w nieruchomości i to dokonywane tak bezpośrednio, jak i pośrednio – np. poprzez inwestycje w fundusze na rzecz rozwoju nieruchomości). 
  5. Inwestycje zbiorowe. VBI to instytucja inwestowania zbiorowego, co oznacza, że aby uzyskać taki status dany podmiot musi mieć co najmniej dwóch udziałowców, którzy będą wspólnie inwestować aktywa, partycypować w kosztach, dzielić ryzyko i zyski z dokonywanych inwestycji. Udziałowcami VBI mogą być zarówno osoby fizyczne, prawne i inwestorzy instytucjonalni.
    Jednocześnie podmiot inwestycyjny, w którym dana osoba (akcjonariusz) posiada zbyt duże zaangażowanie kapitałowe (zbyt duże udziały) nie uzyska statusu VBI. Główny akcjonariusz nie może mieć więcej niż 90% udziałów. Z zastrzeżeniem, że pozostałe 10% nie należą do małżonka (jeśli między małżonkami obowiązuje ustrój wspólności majątkowej).  
  6. Wymóg dywersyfikacji ryzyka inwestycyjnego  – Zwolniona instytucja inwestycyjna nie może dokonywać inwestycji wyłącznie w jeden konkretny produkt. Konieczne jest rozłożenie ryzyka poprzez różnicowanie lokat.
  7. Środki na wykup – Co więcej, VBI musi dysponować środkami umożliwiającymi wykup lub umorzenie akcji na żądanie akcjonariuszy. W tym aspekcie wystarczające będzie jeśli instytucja inwestycyjna zagwarantuje swoim akcjonariuszom taką możliwość raz lub kilka razy w roku (nie chodzi zatem o utrzymywanie środków przez cały rok). Regulacje wewnętrzne (statut) powinny zawierać sprecyzowane postanowienia w tym zakresie. W przeciwnym razie uzyskanie statusu VBI nie będzie możliwe. 

VBI – dla kogo? 

VBI jest warte rozważenia w przypadku spółki holdingowej, w której główny akcjonariusz posiada nadwyżkę inwestycji czy płynnych aktywów (dzieje się tak najczęściej po sprzedaży spółki prowadzącej działalność operacyjną), jak również w  przypadku przedsiębiorców, którzy chcą relokować swój zagraniczny podmiot inwestycyjna do Holandii. Podmiot inwestycyjny, który uzyskał status VBI nie będzie uznawany za rezydenta Holandii dla celów umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Jest to równoznaczne z brakiem uprawnień do obniżenia lub odliczenia holenderskiego lub zagranicznego podatku u źródła od wypłat dokonywanych na jego rzecz. 

FUNDUSZ INWESTYCYJNY FBI

Holenderskie prawo daje możliwość uzyskania statusu FBI, czyli specjalnego statusu funduszu inwestycyjnego. Ubiegać się mogą o niego instytucje inwestycyjne prowadzone w formie spółki akcyjnej, prywatnej (BV) lub funduszu powierniczego, których faktyczna działalność polega na lokowaniu kapitału. Status FBI gwarantuje szereg korzyści podatkowych. A mianowicie zerową stawkę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych. Możliwość odliczenia podatku u źródła z dywidendy przychodzącej od podatku od dywidendy wypłacanej udziałowcom.

W przeciwieństwie do VBI w ramach FBI możliwe jest inwestowanie w nieruchomości na terytorium Holandii. Jednakże inwestycje prowadzone za pośrednictwem podmiotu posiadającego status fiskalnej instytucji inwestycyjnej wiążą się z koniecznością spełnienia pewnych warunków inwestycyjnych. M.in. obowiązek dystrybucji dywidend czy uniemożliwienie posiadania większości udziałów przez wspólnika będącego osobą fizyczną.

WARTO ZAPAMIĘTAĆ

Fundusze holenderskie nie tylko wypełniają potrzeby polskich inwestorów, którzy na próżno szukają rozwiązań pozwalających na zwolnienie z opodatkowania inwestycji poniżej 5%. (Polskie ASI daje możliwości zwolnienia dla dochodów z udziałów/akcji od 5% w górę). To dodatkowo niektóre holenderskie rozwiązania pozwalają wypełnić wiele innych luk związanych z poufnością posiadanych aktywów. Rozdzielenie prawa głosu od prawa do zysku w holenderskim STAK to również doskonałe rozwiązanie. Biorąc pod uwagę fakt, że Fundusze w Holandii na podstawie polskich przepisów podatkowych, mogą korzystać z wyłączenia CFC – stanowią one doskonały instrument dla dynamicznie rozwijającego się rynku nowych inwestycji nad Wisłą. 

Czytaj także:

Specjalizacje powiązane z tą tematyką