JAK MOŻNA ZAŁOŻYĆ ALTERNATYWNĄ SPÓŁKĘ INWESTYCYJNĄ W KILKA TYGODNI?
Wielu inwestorów lub przedsiębiorców, którzy noszą się z zamiarem wyjścia z inwestycji i przeznaczenia zarobionych pieniędzy na nowe inwestycje w formie Venture Capital, myśli o Alternatywnej Spółce Inwestycyjnej (ASI). Myśli…, bo w praktyce na co dzień zajmują się biznesem i jego rozwojem, co jest po prostu są czasochłonne. Trudno się dziwić, że ostatnią rzeczą, o której marzą to siadać do żmudnego procesu z prawnikami w piątkowy wieczór. Dlatego też w 7 na 10 przypadkach, kontakt klienta następuje w sytuacji, gdy zastanawia się on czy nie jest już za późno i czy ASI w ogóle jest dla niego.
Aby skorzystać ze zwolnienia jakie oferuje ustawodawca – ASI musi działać i posiadać udziały w swoich spółkach co najmniej przez 24 miesiące. Dodatkowo należy przewidzieć czas na założenie ASI oraz wniesienie do niej aktywów, co może oznaczać dodatkowe 6, a może nawet 9 miesięcy. Co stanowi razem… Ile? 33 miesiące? Tak! Nie brzmi to zachęcająco. Dlatego przedstawiam w pigułce nasze doświadczenia oraz krótki scenariusz towarzyszący procesowi rejestracji ostatniej ASI, którą przeprowadziliśmy z inwestorem w ciągu… 1,5 miesiąca.
Podchodząc do procesu każdy inwestor, mimo że przeczytał już wiele materiałów o tym jak działa ASI, nadal ma konkretne pytania i wątpliwości. Odpowiadamy jakie kroki podjąć, aby Twoja ASI mogła zarządzać aktywami i abyś odniósł skutek jakim jest bezpieczna podatkowo inwestycja, a potem wyjście Twojego ASI z takiej inwestycji. Oczywiście bez podatku, bo taki jest cel ASI.
Oto w pigułce odpowiedzi na najważniejsze pytania klientów na temat Alternatywnej Spółki Inwestycyjnej, jej założenia i działania:
Q1. Czy każda transakcja wniesienia aktywów będzie zwolniona z opodatkowania?
Wniesienie akcji spółki do ASI powinno podlegać zwolnieniu z opodatkowania, gdy spełnione zostaną określone warunki, czyli: (i) powinno nastąpić przeniesienie na rzecz ASI co najmniej bezwzględnej większości głosów w spółce a (ii) aport został wniesiony z uzasadnionych przyczyn biznesowych.
Co to są uzasadnione przyczyny biznesowe? To wtedy, gdy rachunek ekonomiczny sprawia, że podejmujemy takie, a nie inne decyzje a nie jedynie względy podatkowe.
Q2. Na jakich warunkach moja ASI będzie mogła korzystać ze zwolnienia z podatku?
W przypadku późniejszego zbycia akcji przez ASI, będzie ona mogła skorzystać ze zwolnienia podatkowego dochodów uzyskanych z tego tytułu. Główne warunki zwolnienia to posiadanie co najmniej 5% akcji w spółce przez co najmniej 2 lata przed momentem zbycia (tak! od 2022 roku mamy już tylko 5%). Okres dwuletni należy liczyć od momentu rejestracji aportu do momentu zbycia akcji. Sprzedaż akcji przed upływem tego okresu będzie opodatkowana stawką 19% po stronie ASI.
Q3. Jak będą opodatkowane wypłaty z ASI do udziałowców?
Wypłata zysku z ASI do udziałowca – osoby fizycznej będzie opodatkowane stawką 19%, bez względu na kwotę wypłaty.
Q4. Jak wygląda opodatkowanie dywidendy uzyskanej przez ASI?
Spółka operacyjna będzie opodatkowana według zasad ogólnych. ASI będzie mogła skorzystać ze zwolnienia dla uzyskanych dywidend, konieczne będzie 10% udziałów przez co najmniej dwa lata, aby uzyskać zwolnienie, niemniej z tego zwolnienia inaczej niż w przypadku zbycia udziałów można korzystać od razu (naturalnie pod warunkiem, że termin 2 lat zostanie dotrzymany).
Q5. Czym się różnią warunki zwolnienia dla sprzedaży udziałów oraz dla otrzymanych dywidend?
W kwestii czasu posiadania udziałów przez ASI, potrzebne są dwa lata zarówno dla zwolnienia z dywidend jak i sprzedaży udziałów z tym, że zwolnienie z dywidend jest dostępne od razu.
Q6. Czy będą jakieś różnice w opodatkowaniu dywidendy ze spółki, w której ASI ma udziały w przypadku, gdy ASI będzie posiadać mniej niż 5% lub przed upływem 2 lat.
Taka dywidenda będzie opodatkowana, czyli nie będzie zwolnienia. Dla zwolnienia z dywidend potrzeba 10% udziałów przez dwa lata. Jeśli ASI sprzeda udziały przed upływem dwóch lat i straci 10%, to dywidendy będą opodatkowane (również te, uprzednio zwolnione)
Q7. Jakie informacje są potrzebne, aby założyć ASI oraz jakie dokumenty?
Aby przystąpić do procesu założenia ASI potrzebujemy wiedzieć, czym spółka będzie się zajmowała i na czym będą polegały jej inwestycje. Ważne jest również kto będzie zarządzał taką ASI. Dokumenty jakie będziemy potrzebowali, aby uruchomić temat załatwia się najczęściej w kilka dni.
Q8. Jak długo będę czekać na założenie ASI?
Proces rejestracji ASI przeprowadza się w KNF oraz w KRS (w takiej właśnie kolejności). Procesów nie można prowadzić jednocześnie. Wniosek o rejestrację ASI w KRS można złożyć dopiero po jego rejestracji w KNF. Wpływ na czas rejestracji ASI ma wiele czynników. Bardzo ważna jest płynna współpraca klienta, w praktyce znaczenie ma również przedmiot działalności ASI. Niektóre rodzaje inwestycji ASI mogą generować bardziej wnikliwe pytania ze strony KNF.
Na ten moment możemy się pochwalić, że czas rejestracji ASI to średnio 3 miesiące. Nasz rekord był znacznie krótszy. Zakładając kolejne ASI dla klientów nauczyliśmy się jak usprawnić proces – zapraszamy do kontaktu gdy czas jest kluczowy dla Twoich planów.
Q9. Jak już mamy zarejestrowaną ASI – jak założyć spółkę operacyjną pod ASI?
ASI może założyć nowy podmiot ze środków uzyskanych od inwestorów albo ze środków zarobionych z inwestycji – np.: pochodzących z dywidendy albo ze sprzedaży udziałów.
Q10. Jak wygląda transakcja wymiany udziałów z ASI? Na co należy zwrócić uwagę przy wkładzie udziałów do ASI, żeby zminimalizować ewentualne ryzyka podatkowe?
Przy aporcie/wymianie udziałów ważne jest, aby odpowiednio wycenić wkład do ASI. Z uwagi na to, że będzie to prawdopodobnie transakcja pomiędzy podmiotami powiązanymi, wartość udziałów wnoszonych do ASI tytułem wkładu powinna być wyceniona wg. wartości rynkowej z dnia aportu. W przeciwnym przypadku istnieje ryzyko zawyżenia kosztów przez spółkę, co z kolei może doprowadzić do doszacowania dochodu ASI w przypadku kontroli.
Jednocześnie, w przypadku aportu, który przyjmie formę wymiany udziałów, należy pamiętać, że warunkami zwolnienia, poza uzyskaniem 50% praw głosu w spółce przez ASI, w 2022 r. będą również:
- uzasadnienie biznesowe całej transakcji (czyli: uzyskanie zwolnienia podatkowego nie może być głównym lub jednym z głównych celów dokonania transakcji w formie wymiany udziałów),
- pierwotne uzyskanie udziałów wnoszonych przez dotychczasowego wspólnika w innej formie niż wymiana udziałów lub połączenie (czyli, udziały w spółce które Pan posiada obecnie nie powinny być przez Pana uzyskane w drodze wcześniejszej wymiany udziałów lub połączenia spółek)
Q11. Jak zmieniło się ASI w Nowym Ładzie?
ASI po wejściu w życie regulacji związanych z Nowym Ładem działa tak samo. Zmiany, które wprowadzono są na korzyść tj. obniżono próg inwestycji ASI z 10% do 5%, który pozwala na zwolnienie z podatku z zysków kapitałowych. Od tej pory zwolnienie będzie obejmowało transakcje, w których ASI zbywa udziały (akcje), jeśli stanowiły one nie mniej niż 5% w kapitale spółki, której udziały (akcje) są zbywane.
Druga zmiana dotyczy ulgi dla inwestorów ASI. Ta ulga nie dotyczy samej ASI. Inwestor będzie mógł odliczyć od podstawy opodatkowania kwotę 50% wydatków (max 250.000 zł) poniesionych na nabycie lub objęcie udziałów lub akcji ASI lub bezpośrednio w spółce w które ASI posiada udziały.
Q12. Czym się różni ASI od spółki holdingowej w Nowym Ładzie?
Od stycznia 2022 roku możemy założyć spółkę z o.o. lub spółkę akcyjną, która będzie posiadała analogiczne zwolnienia podatkowe dla dochodów ze zbycia udziałów lub akcji (100% zwolnienie) oraz dla dywidend (95% zwolnienia). Stosowanie spółek holdingowych będzie wymagało oswojenia się przez rynek, gdyż nowe regulacje przewidują wiele warunków dla zastosowania zwolnienia. Brak jest takich warunków dla ASI. Dodatkowo istotną różnicą pomiędzy ASI, a spółką holdingową jest fakt, że ASI może być wykorzystywana dla „zarządzania cudzym kapitałem”. A więc ASI służy do tego, aby pozyskiwać również kapitał innych inwestorów, którzy nie będą później zaangażowani w proces inwestycyjny. Czyli w ASI w odróżnieniu do spółki holdingowej podejmujemy decyzje inwestycyjne w imieniu inwestorów, mając na celu ciągłe pomnażanie kapitału w ich interesie.
Jak założyć ASI w kilka tygodni – podsumowanie
ASI jest wehikułem dla osób, które planują podjąć działalność inwestycyjną przy wykorzystaniu swoich lub cudzych środków. Nowy uproszczony sposób działania takiej spółki – funduszu znacznie ogranicza koszty jego utrzymania oraz zarządzania, w stosunku do znanych nam przez wiele lat Funduszy Inwestycyjnych Zamkniętych (FIZANów). Jeśli natomiast chcemy użyć spółki celowej dla jednej lub dwóch inwestycji prywatnych, może się okazać, że wystarczająca będzie zwykła spółka z ograniczoną odpowiedzialnością – spółka holdingowa.
Zatem w każdym procesie inwestycyjnym ważna jest decyzja dotycząca wyboru spółki inwestycyjnej, a jeszcze wcześniej ważne jest zaplanowanie trybu zasilenia takiej spółki kapitałem lub docelowymi aktywami. Ten aspekt jest równie istotny, ze względu na zawiłość przepisów podatkowych. Szczególnie po dniu 1 stycznia 2022 roku taki aspekt wymaga szczególnej analizy.
Czytaj także:
Blog pod redakcją dr Anny Marii Panasiuk
Założyciel i partner zarządzający kancelarii Panasiuk & Partners. Wieloletni doradca klienta w wealth management. Kieruje zespołem prawników, doradców podatkowych i księgowych, gdzie usługi zespołu skierowane są na efektywne zarządzenia portfelem klientów.
Nowe publikacje
Chcesz być na bieżąco, wpisz mail, a otrzymasz nowe publikacje prosto do skrzynki:
