Wciąż oczekujemy na rejestrację pierwszych fundacji rodzinnych w Polsce, a przed nami kolejne ciekawe kwestie dotyczące opodatkowania i możliwości funkcjonowania samej fundacji. Sprawdź co możesz zrobić i na co uważać, jeśli planujesz założyć fundację rodzinną. Jeśli Twoja fundacja będzie działać zgodnie z jej przeznaczeniem oraz obowiązującymi przepisami podatkowymi, to będzie stanowić dobre zabezpieczenie dla Twojego majątku. 

W artykule:
1. Czy Fundacja rodzinna może otrzymać od Ciebie obligacje skarbowe?
2. Czy mamy kolejną lukę w przepisach o ukrytych zyskach w fundacji rodzinnej?

Od wejścia w życie ustawy o fundacji rodzinnej minęły już ponad dwa miesiące. Od tamtego momentu już wiele osób złożyło wnioski o rejestracje swojej fundacji rodzinnej. Co prawda z uwagi na nieścisłości w przepisach związanych z technicznymi aspektami rejestracji – do tej pory ani jedna fundacja rodzinna nie została założona. Kwestie techniczne zostaną niebawem rozwiązane, a na ten moment nie powinny przysłonić zalet instytucji fundacji rodzinnej i korzyści jakie posiadanie fundacji za sobą pociąga. Według oficjalnych komunikatów państwowych techniczne problemy administracji urzędniczej związane z kwestiami rejestracji fundacji rodzinnej – wynikające z nieścisłości w przepisach – mają być wkrótce rozwiązane. Tymczasem Ministerstwo Finansów, Krajowa Informacja Skarbowa oraz niezależni doradcy podatkowi coraz wnikliwiej analizują i interpretują przepisy dotyczące fundacji rodzinnej, my również! Dlatego w tym materiale przedstawić Państwu kolejne ważne i ciekawe zagadania dotyczące opodatkowania i działalności fundacji rodzinnej. 

Więcej o podatkach w Fundacji rodzinnej możesz przeczytać w naszym ebooku. 

Czy Fundacja rodzinna może otrzymać od Ciebie obligacje skarbowe?

Niedawno Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na pytanie prawo.pl oceniło, że fundacja rodzinna nie mieści się w kategorii podmiotów, które mogą być nabywcą skarbowych papierów oszczędnościowych. Co bezpośrednio skutkuje tym, że osoby fizyczne nie mogą wnosić detalicznych obligacji skarbowych do fundacji rodzinnej. Ministerstwo finansów rozwiało tym samym wątpliwości dotyczący możliwości z skorzystania z fundacji rodzinnej osób, które zgromadziły majątek w detalicznych obligacjach skarbowych.

Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na pytanie zadane przez prawo.pl stwierdziło, że fundacja rodzinna nie wypełnia definicji podmiotu z Ustawy o finansach publicznych, który może być nabywcą skarbowych papierów oszczędnościowych. W myśl Ustawy podmiotami uprawnionymi do nabywania obligacji są m.in. fundacje w rozumieniu Ustawy o fundacjach, a fundacja rodzinna jest zupełnie innym podmiotem niż fundacja. Co więcej, żaden przepis polskiego prawa nie wskazuje, że do fundacji rodzinnych stosuje się przepisy ustawy o fundacjach. Dodatkowo Ustawa o fundacjach rodzinnych określa pojęcie fundacji rodzinnej jako nazwę własną zastrzeżoną jedynie dla fundacji rodzinnych w związku z tym nie można odnosić pojęcia fundacji rodzinnej do fundacji, i traktować je jako tożsame w niektórych częściach porządku prawno-gospodarczego. 

Podsumowując, fundacja rodzinna nie jest podmiotem w myśl przepisów Ustawy o finansach publicznych który może być nabywcą skarbowych papierów oszczędnościowych w związku z tym osoby fizyczne nie mogą wnosić detalicznych obligacji skarbowych do fundacji rodzinnej.

Czy mamy kolejną lukę w przepisach o ukrytych zyskach w fundacji rodzinnej?

Na podstawowym poziomie opodatkowanie fundacji jest proste. Fundacja rodzinna dopóki nie dokona wypłaty świadczeń na rzecz beneficjentów nie płaci podatku dochodowego chyba, że jej działalność wykroczy poza dopuszczalny zakres ustawowy. W przypadku wypłaty świadczenia fundacja opodatkowuje wartość wypłacanego świadczenia 15% podatkiem od osób prawnych, a następnie 0,10 lub 15% podatkiem od osób fizycznych.

Mimo atrakcyjności powyższego opodatkowania ustawodawca wprowadził do Ustawy o fundacji rodzinnej pojęcie ukrytych zysków. Ukryte zyski mają zapobiec unikaniu przez fundację i jej beneficjentów opodatkowania wypłacanych świadczeń. 

Chcielibyśmy tutaj zwrócić uwagę na kwestię pożyczek fundacji rodzinnej, które są wymienione w ustawie jako ukryte zyski. Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych w tym zakresie mówi wprost, że świadczenia w postaci ukrytych zysków to m.in.:

  • pożyczka udzielona przez fundację rodzinną beneficjentowi w tej części, która podlegała zwrotowi w danym roku podatkowym i nie została zwrócona do dnia upływu terminu złożenia deklaracji, oraz
  • pożyczka udzielona przez fundację rodzinną beneficjentowi na okres co najmniej 10 lat albo na okres krótszy niż 10 lat, jeżeli ostateczny termin obowiązywania umowy wyniósł co najmniej 10 lat.

Oznacza to, że fundacja jest zobowiązana do zapłaty podatku następujących sytuacjach:

  • gdy beneficjent otrzyma pożyczkę od fundacji rodzinnej na okres nieprzekraczający 10 lat, a beneficjent nie zwróci jej w określonym terminie, 
  • gdy udzieli pożyczki na okres co najmniej 10 lat, np. na 12 lat. 
  • gdy udzieli pożyczki na okres krótszy niż 10 lat, a następnie przez upływem terminu spłaty wejdzie w życie aneks przedłużający okres spłaty o kolejne lata co w konsekwencji doprowadzi do obowiązywania umowy przez więcej niż 10 lat.

Warto przy tym zwrócić uwagę na to, że przepisy Ustawy nie obejmują swoim zapisem pożyczek na czas nieokreślony oraz pożyczek w których umowie nie została zaznaczona data zwrotu. Naszym zdaniem takie pożyczki nie mieszczą się w tak zdefiniowanych ukrytych zyskach fundacji rodzinnej, gdyż udzielone na czas nieokreślony nie są pożyczkami udzielonymi na okres co najmniej 10 lat. Jednocześnie nie są pożyczkami udzielonymi na okres krótszy niż 10 lat. Zwracamy przy tym uwagę również na to, że ukryte zyski nie wystąpią również, gdy pożyczka zostanie udzielona na okres krótszy niż 10 lat i będzie spłacana za pomocą kolejnej, nowej pożyczki. W takiej sytuacji pierwotna umowa pożyczki wygaśnie przed upływem 10 lat i również nie będzie się mieścić w koncepcji ukrytych zysków. 

W związku z powyższym, w myśl Ustawy o fundacji rodzinnej, jak i Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych fundacje rodzinne mogą i mają prawo udzielać beneficjentom pożyczek. Należy to zrobić mądrze i przewidując potencjalne zmiany w przepisach podatkowych. 

Oczywiście zmieniające się przepisy, a nawet orzecznictwo należy cały czas śledzić i mieć na względzie, że przepisy o fundacjach wymagają jeszcze wiele dopracowania. Przedsiębiorcy wykorzystujący fundacje mają niedoceniany przez nas wszystkich wpływ na to jak przepisy o fundacjach będą się kształtowały. Zbyt agresywne wykorzystanie tego wehikułu przez nas może źle wpłynąć na przyszłość fundacji rodzinnej i przyszłe stanowiska organów skarbowych. Dlatego mądre wykorzystanie fundacji rodzinnej, zgodnie z jej przeznaczeniem (sukcesja oraz zabezpieczenie majątku) oraz pod uważnym okiem doradców może przyczynić się, że powstaną naprawdę dobre rozwiązania, które przy okazji zaadresują potrzebę obniżenia obciążeń podatkowych rodzinnego majątku, który zostanie przeznaczony na reinwestycje i który powinien być chroniony dla przyszłych pokoleń.

Jeżeli chciałbyś z nami porozmawiać o założeniu fundacji napisz do nas