
Jesteśmy świadkami dynamicznej zmiany przepisów podatkowych oraz globalizacji instrumentów pozwalających na bardzo fiskalne podejście do podatnika nie tylko w Polsce, a wszystkich krajach dzisiejszej Europy.
Wprowadzenie klauzuli antyabuzywnej, automatycznej wymiany informacji podatkowej, czy podatku dochodowego CFC (od zagranicznych podmiotów kontrolowanych) nieuchronnie zdecydowało o zakończeniu praktyk optymalizacji podatkowej wykorzystywanej dość agresywnie w polskim biznesie na przestrzeni ostatnich lat.
Nowy podatek exit tax z jakim przyszło nam się zmierzyć od 1 stycznia 2019 roku to kropka nad „i”; instrument skutecznie ograniczający szeroko rozumianą swobodę kształtowania własnej sytuacji ekonomicznej oraz podatkowej, do której mocno się przyzwyczailiśmy. To już nie tylko zabieg zabezpieczający przed optymalizacją podatkową, ale istotny element wpływający na decyzje biznesowe zarówno przedsiębiorstw, jak i prywatnych inwestorów.
Podatek ten zapłacą osoby fizyczne i prawne. Podlegać mu będzie nie tylko przeniesienie składników majątku, czy zorganizowanej części przedsiębiorstwa poza granice Polski, ale także majątek prywatny posiadany w momencie wyprowadzki z kraju, gdy towarzyszy temu zmiana rezydencji podatkowej.
Celem exit tax ma być opodatkowanie na terytorium Polski dochodów wypracowanych w kraju przez przedsiębiorców (przedsiębiorstwa) zmieniających swoją rezydencję podatkową lub przenoszących za granicę część swojego majątku. Stawką w wysokości 19% objęty będzie hipotetyczny zysk, którym ma być różnica między wartością rynkową, a podatkową przenoszonych składników majątku.
W tej sytuacji nie dziwi fakt, że podatnicy decydując się uniknąć kolejnych podatkowych obciążeń inwestycji zagranicznych i ryzyka, niejasnej do dziś, regulacji podatkowej w 2018 roku decydowali się na zmianę rezydencji podatkowej wybierając destynacje w przyjaznych klimatycznie i podatkowo krajach Europy Południowej (np.: Cypr, Malta, Włochy, Portugalia).
Utrata przez podatnika rezydencji podatkowej w Polsce wydaje się być prosta, jednak istotne utrudnienie stanowi fakt, że nie jest jasno zdefiniowane w jakim momencie zmiana rezydencji podatkowej faktycznie ma miejsce. W polskim prawie podatkowym i praktyce urzędowej brak jest jednoznacznych procedur regulujących tę kwestię.
Zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych polskim rezydentem podatkowym, czyli osobą, która podlega obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów jest osoba fizyczna, która:
- posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
- przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Warto zwrócić uwagę na fakt, że dla osób fizycznych rok podatkowy jest rokiem kalendarzowym, dlatego osoby, które biorą pod uwagę zmianę rezydencji powinny przeliczyć liczbę dni spędzonych poza granicami Polski od 1 stycznia danego roku.
O ile pobyt na terenie Rzeczypospolitej przez czas dłuższy niż 183 dni nie budzi wątpliwości o tyle warto pochylić się nad kwestią momentu utraty rezydencji podatkowej.
Tutaj nasuwa się pytanie, czy zmiana rezydencji podatkowej następuje z chwilą podjęcia decyzji i zgłoszenia tego faktu do US, czy też z chwilą fizycznego opuszczenia kraju w związku z planami zmiany rezydencji podatkowej. Wydaje się, że jest to moment wyprowadzki, jednak ta nie dzieje się najczęściej jednego dnia. Wynajem nowego mieszkania, przeniesienie dzieci do nowej szkoły, reorganizacja życia – wszystkie te czynności zajmują najczęściej wiele miesięcy.
Oczywiście w grę wchodzi jeszcze kwestia skutecznej utraty w Polsce centrum interesów życiowych i gospodarczych, gdyż te nastręczają najwięcej trudności w praktyce.
Organy podatkowe pochyliły się już nad analizą tych pojęć. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji nr IPPB4/415-325/13-4/JK2 z dnia 23.07.2013 roku wskazał, że przez centrum interesów osobistych należy rozumieć „wszelkie powiązania rodzinne, tzn. ognisko domowe, aktywność społeczną, polityczną, kulturalną, obywatelską, przynależność do organizacji/klubów, uprawianie hobby” a tymczasem centrum interesów gospodarczych to „przede wszystkim miejsce prowadzenia działalności zarobkowej, źródła dochodów, posiadane inwestycje, majątek nieruchomy i ruchomy, polisy ubezpieczeniowe, zaciągnięte kredyty, konta bankowe”. Dla organów podatkowych ważne może być nie tylko miejsce zamieszkania rodziny podatnika ale nawet przynależność do polskiego klubu sportowego, dlatego należy wziąć pod uwagę rezygnację z członkostwa w społecznych, kulturalnych, politycznych klubach czy organizacjach, likwidację kont bankowych i inwestycji. Skuteczna utrata polskiej rezydencji podatkowej wymaga konsekwencji i drobiazgowej oceny niemal wszystkich aspektów życia. W praktyce jednak najbardziej dolegliwą jest kwestia centrum interesów gospodarczych w postaci prowadzonej w kraju osobistej działalności gospodarczej.
Skrupulatność i konsekwencję przy zmianie rezydencji podatkowej należy zachować także po przeniesieniu rezydentury, gdyż podatników kontroluje czujny system CRS tj. Common Reporting Standard, który zapewnia międzynarodową wymianę informacji o podatnikach. Wymogi CRS obligują instytucje finansowe (m.in. banki, domy maklerskie, fundusze inwestycyjne, zakłady ubezpieczeń) do zbierania i przesyłania informacji na temat rezydencji podatkowej klientów oraz posiadanych przez nich aktywów. W Polsce rozwiązania te wprowadzone zostały ustawą z dnia 9 marca 2017 r. o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami.
Jestem do dyspozycji w sytuacji gdyby zdecydowali się Państwo na moją i mojego zespołu asystę w organizacji swojej rodzinnej sytuacji podatkowej. Pomagam zarówno przy zmianie miejsca zamieszkania, zmianie rezydencji podatkowej czy w transgranicznym transferze aktywów. Zajmuję się wraz z zespołem wyprowadzką zarówno z Polski za granicę, jak i pomagam powrócić z rezydencją podatkową do kraju.

dr Anna Maria Panasiuk
Redaktor
Założyciel i partner zarządzający kancelarii Panasiuk & Partners. Wieloletni doradca klienta w wealth management. Kieruje zespołem prawników, doradców podatkowych i księgowych, gdzie usługi zespołu skierowane są na efektywne zarządzenia portfelem klientów.
Autorzy

dr Anna Maria Panasiuk
partner zarządzający, adwokat
Andrzej Sałamacha
partner, radca prawny
Magda Kwiatkowska
radca prawny
Szczepan Adamski
prezes zarządu YOURS FAMILY OFFICE
Sabina Tyszko
konsultant podatkowy
Piotr Świąć
adwokat
Adam Apel
doradca podatkowy
Monika Baran
radca prawny
Kamil Kowalik
doradca podatkowy
Katarzyna Bieńkowska
radca prawny,
doradca podatkowy YOURS Panasiuk
Paweł Szumowski
aplikant radcowski
Yours Panasiuk
Edyta Winnicka
prawnik
Antoni Goraj
radca prawny
Katarzyna Zając
aplikant radcowski
Yours Panasiuk
Paweł Turek
doradca podatkowy
Michał Nowacki
radca prawny
Sylwia Rybicka
dyrektor ds. rozwoju
Sylwia Rozwandowicz
aplikant adwokacki
Marta Kwiatkowska - Abramowska
asystent prawny
Adam Barcikowski
doradca podatkowy
Dorota Sajewicz
investment partner
dr Maja Czarzasty- Hercberg
OF COUNSEL/RADCA PRAWNY
Archiwum
-
2021
-
Styczeń
- ALTERNATIVE INVESTMENT FUND (ASI) – A FIRST-CLASS INVESTMENT VEHICLE AT YOUR FINGERTIPS
- ALTERNATYWNA SPÓŁKA INWESTYCYJNA (ASI). PIERWSZORZĘDNY WEHIKUŁ INWESTYCYJNY NA WYCIĄGNIĘCIE RĘKI
- ‘ESTONIAN’ CORPORATE INCOME TAX (CIT), BUT HOW SURE ARE YOU IT REALLY IS ‘ESTONIAN’?
- CIT „ESTOŃSKI”, ALE CZY NA PEWNO „ESTOŃSKI”?
-
Styczeń
-
2020
-
Grudzień
-
Listopad
- WE BREAK STEREOTYPES! PRECONCEPTIONS ABOUT LAWYERS AND THE REALITY OF BUSINESS
- AM I REALLY SAVING MYSELF MONEY? TODAY I WILL SAVE 100 PLN TO LOSE 1000 PLN TOMORROW
- ŁAMIEMY STEREOTYPY! CZYLI PRZEKONANIA O PRAWNIKACH, A REALIA BIZNESU
- CZY TO NAPRAWDĘ OSZCZĘDNOŚĆ? DZIŚ „ZAOSZCZĘDZĘ” 100 ZŁ ŻEBY JUTRO STRACIĆ 1000 ZŁ
- ZAPRASZAMY do MONAKO
- WHY IS IT WORTH BECOMING A TAX RESIDENT OF MONACO?
- DLACZEGO WARTO ZOSTAĆ REZYDENTEM MONAKO?
-
Październik
-
Wrzesień
-
Sierpień
-
Czerwiec
- THE WORLD IS CHANGING, AND YOU ARE STILL LOOKING FOR A UNICORN? In this article, we tell you everything you need to know to find one
- ŚWIAT SIĘ ZMIENIA, A TY WCIĄŻ SZUKASZ JEDNOROŻCA. Wszystko co musisz wiedzieć aby go znaleźć napisaliśmy tutaj
- KRYZYSOWE INWESTYCJE, CZYLI: ODWAŻNA INWESTYCJA WYMAGA OSTROŻNEGO PLANOWANIA
- JAK TRWOGA TO DO PRAWNIKA – NIEPOKOJĄCE TENDENCJE WŚRÓD STARTUPÓW
-
Maj
-
Kwiecień
- AMERICAN TAX COMPETITION. HELPFUL OR „HARMFUL”
- KONKURENCJA PODATKOWA PO AMERYKAŃSKU. POŻĄDANA, CZY „SZKODLIWA”
- PIENIĄDZE TO NIE WSZYSTKO. Czyli jak inwestować, żeby nie stracić
- INVESTING IN HARD TIMES: HOW TO SET UP YOUR BUSINESS IN NEW YORK
- APETYT NA INWESTYCJE W TRUDNYCH CZASACH. SPÓŁKA W NOWYM YORKU
- WPŁYW PANDEMII NA TRANSAKCJE FUZJI I PRZEJĘĆ
- IMPACT OF A PANDEMIC ON MERGERS AND ACQUISITIONS
- PODATKI NA TRUDNE CZASY
-
Marzec
-
Luty
-
Grudzień
-
2019
-
Listopad
-
Październik
-
Wrzesień
-
Sierpień
-
Kwiecień
-
Marzec
- Nowe przepisy o sukcesji jednoosobowego przedsiębiorstwa – zwolnienie podatkowe dla spadkobierców przedsiębiorstwa bez względu na ich pokrewieństwo z przedsiębiorcą.
- ALERT PRAWNY – PRAWIE 1 MILION ZŁOTYCH KARY ZA NARUSZENIE RODO W POLSCE
- Od 1 kwietnia 2019 r. pełnomocnik złoży sprawozdanie finansowe spółki do Krajowego Rejestru Sądowego
-
Luty
-
Styczeń
-
Listopad
-
2018
-
Grudzień
-
Listopad
- Przedsiębiorcy, których wpis do CEIDG nie zawiera numeru PESEL, zostaną wykreśleni z ewidencji.
- Uwaga! Skrócenie terminów przedawnienia
- Nowy rozdział w ustawach PIT i CIT 2019
- Samo przygotowanie dokumentów „do szuflady” bez realnego dostosowania procesów w firmie nie jest wypełnieniem obowiązków wdrożeniowych RODO
-
Październik
-
Lipiec
-
Czerwiec
-
Luty
-
Styczeń
-
Grudzień
-
2017
-
2016
-
2015
-
Grudzień
-
Listopad
- Zwrot PCC od czynności restrukturyzacyjnych z udziałem spółek komandytowo-akcyjnych
- Zmiany podatkowe na Cyprze zachętą dla potencjalnych inwestorów
- Cypryjskie fundusze inwestycyjne mogą korzystać ze zwolnienia podatkowego w Polsce
- Nowe sankcje za niezłożenie sprawozdania finansowego
- Europejskie poświadczenie dziedziczenia
-
Październik
-
Lipiec
-
Grudzień

Nowe publikacje
Chcesz być na bieżąco, wpisz mail, a otrzymasz nowe publikacje prosto do skrzynki: