Alternatywna spółka inwestycyjna jest jedną ze struktur inwestycyjnych, które zapewnia polskie prawo. Jest to rozwiązanie o niesłabnącej popularności od kilku lat. Jednocześnie, regulacje podatkowe w Polsce wciąż ulegają zmianom. Nie omija to również ASI, choć w tym przypadku są one dalej bardzo korzystne. Stąd w niniejszym materiale przyjrzymy się w jaki sposób obecnie funkcjonują ASI od strony podatkowej.

Zwolnienia podatkowe

Zwolnienie z opodatkowania zysków kapitałowych

W ASI istnieje możliwość zwolnienia z opodatkowania zysków ze sprzedaży udziałów lub akcji przez Alternatywną Spółkę Inwestycyjną, jeśli przed sprzedażą ASI posiadała co najmniej 5% udziałów lub akcji danej spółki, jednakże istnieje przy tym obowiązek dwuletniego okresu posiadania udziałów lub akcji. Zwolnienie to nie stosuje się w zakresie zbywania udziałów lub akcji spółek, których wartość aktywów pośrednio lub bezpośrednio w co najmniej 50% stanowią nieruchomości położone w Polsce.

Jest to zmiana w stosunku do poprzednich lat. Obniżono wymagany poziom posiadanych udziałów z 10% do 5%.

Zwolnienie z opodatkowania dywidend

W przypadku alternatywnych spółek inwestycyjnych mających formę spółek kapitałowych możliwe jest skorzystanie przez ASI ze zwolnienia dywidendowego przy spełnieniu warunków przewidzianych dla tego zwolnienia (z wyjątkiem dochodów uzyskiwanych przez komplementariusza z tytułu udziału w zyskach spółki).

Warunki przewidziane dla zwolnienia:

  1. wypłacającym dywidendę oraz inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych jest spółka mająca siedzibę lub zarząd Polsce;
  2. uzyskującym dochody (przychody) z dywidend oraz inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych jest spółka podlegająca w Polsce, UE lub EOG opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania;
  3. spółka posiada bezpośrednio nie mniej niż 10% udziałów (akcji) w kapitale spółki
  4. spółka nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na źródło ich osiągania.
  5. oraz zwolnienie ma zastosowanie w przypadku, kiedy spółka uzyskująca dochody (przychody) z dywidend oraz inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej posiada udziały (akcje) w spółce wypłacającej te należności w wysokości nieprzerwanie przez okres dwóch lat.

Wyłączenie niedostatecznej kapitalizacji

Podmioty działające w formie ASI mogą korzystać z pełnego zaliczania w koszty uzyskania przychodu koszty finansowania dłużnego.

Ulga inwestycyjna dla Alternatywnej Spółki Inwestycyjnej

Dla inwestorów, osób fizycznych chcących zainwestować w ASI istnieje ulga podatkowa/inwestycyjna, która daje możliwość zaliczenia w koszty uzyskania przychodów dodatkowych 50% wydatków, poniesionych przy nabyciu lub objęciu udziałów bądź akcji w Alternatywnej Spółce Inwestycyjnej. Z odliczenia może skorzystać również inwestor, który nabył spółkę, w której ASI posiada co najmniej 5% udziałów lub akcji. Albo, w której ASI dopiero nabędzie co najmniej 5% udziałów lub akcji w czasie 90 dni od daty, gdy udziały lub akcje obejmie inwestor. 

Z odliczenia można skorzystać w roku podatkowym, w którym poniesiono wydatki. Czyli inwestor może zwiększyć roczne koszty uzyskania przychodów już w momencie nabycia inwestycji. Całość kosztów nabycia będzie można dodatkowo rozliczyć w kosztach w momencie zbycia inwestycji.

Ulga obwarowana jest następującymi warunkami;

  • odliczenie w danym roku nie może przekroczyć w sumie 250 000 PLN dla inwestora;
  • odliczenie przysługuje inwestorowi, gdy w ASI jest wspólnik, który nabył udziały lub akcje sfinansowane w całości lub w części ze środków europejskich przeznaczonych na inwestycje venture capital w Polsce (wystarczy jeden wspólnik w ASI o takich parametrach, aby zapewnić ulgę pozostałym inwestorom);
  • odliczenie przysługuje inwestorowi, gdy zawarł on z alternatywną spółką inwestycyjną umowę inwestycyjną regulującą prawa i obowiązki ASI oraz inwestora wynikające z nabycia przez inwestora udziałów lub akcji w alternatywnej spółce inwestycyjnej, w której alternatywna spółka inwestycyjna nabędzie lub obejmie co najmniej 5% udziałów (akcji);
  • musi być zawarta umowa inwestycyjna pomiędzy inwestorem a ASI (dotycząca inwestycji w daną ASI lub wspólnej inwestycji łącznie z ASI w inny podmiot, gdy ASI obejmuje co najmniej 5% w tym podmiocie);
  • inwestor musi być przez co najmniej 2 lata wstecz podmiotem niepowiązanym z ASI oraz ze spółką będącą przedmiotem inwestycji;
  • inwestor posiadł udziały lub akcje, przez nieprzerwany okres co najmniej 24 miesięcy.

Wprowadzenie tej ulgi to nowość. W dotychczasowych regulacjach jej nie było.

Alternatywna Spółka Inwestycyjna i kryptowaluty – ciekawostka

Alternatywna Spółka Inwestycyjna według opinii i decyzji KNF oraz Wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 17 lutego 2020 r. VI SA/Wa 1411/19 nie może prowadzić działalności inwestycyjnej opartej tylko na inwestowaniu w kryptowalut. Powodem było nadmierne ryzyko inwestycyjne związane z specyfiką kryprowalut i giełdami, na których dochodzi do obrotu nimi, co w powiązaniu z ogólnym brakiem regulacji prawnych spowodowało negatywną decyzję KNF podtrzymaną następnie przez sąd administracyjny.

W tym kontekście warto podkreślić, że sprawa toczyła się przed KNF i WSA już przeszło 5 lat temu. W tym czasie pojawiły się nowe regulacje prawne oraz wzbogaceniu uległa praktyka rynkowa. W związku z tym, nie jest wykluczone, że przyjęcie odpowiedniej polityki i strategii inwestycyjnej – i przekonanie do niej KNF mogłoby pozwolić wykorzystać ASI do zarządzania kryptowalutami.

Każdy nowy projekt, w tym również założenie funduszu czy ASI wymaga nowego podejścia z uwzględnieniem nowych trendów rynku, z którym nierozerwalnie wiążą się kryptowaluty. Znajdują one uznanie pośród zagranicznych organów administracji finansowej, znajdą i w Polsce. Wymaga to jednak dobrego doboru doradców przy takim projekcie, ich otwarcia na nowe technologie oraz odpowiedniej wiedzy i argumentacji.

Możliwe zmiany poza podatkowe

ASI podlega również pod zmiany dotyczące regulacji prawnych. W tym roku proponuje się istotne ograniczenie możliwości kierowania oferty ASI do klientów nie będących tzw. klientami profesjonalnymi. Czyli innymi słowy ograniczona/wyłączona zostanie możliwość inwestowania w działalność ASI przez drobniejszych inwestorów (czyli takich, którzy inwestują poniżej 100 tys. euro – taki na razie jest planowany próg) będących osobami fizycznymi. 

Takiemu ograniczeniu służyć będą:

  • ustanowienie generalnego zakazu wprowadzania ASI do obrotu wśród klientów detalicznych oraz ograniczenie uznawania w trybie art. 70k Ustawy osób fizycznych za klientów profesjonalnych.
  • zakaz zaciągania przez alternatywny fundusz inwestycyjny pożyczek od osób fizycznych jak i korzystania z innych umów o podobnym charakterze, gdzie drugą stroną umowy byłaby osoba fizyczna,
  • uregulowanie w Ustawie obowiązku prowadzenia przez zarządzającego ASI strony internetowej.

Podsumowanie

ASI pozostaje jedną z lepszych struktur inwestycyjnych w Polsce bez konieczności podejmowania działalności za granicą. Regulacje ulegają ciągłym zmianom, jednak przynajmniej te w zakresie ASI, od strony podatkowej wydają się jeszcze bardziej zwiększać atrakcyjność Alternatywnej Spółki Inwestycyjnej. Z drugiej jednak strony przeforsowanie obostrzeń regulacyjnych, który domaga się Komisja Nadzoru Finansowego może ograniczyć możliwość wykorzystywania ASI do angażowania mniejszych inwestorów. Czas pokaże jak zareaguje na to wszystko praktyka rynkowa.