TRANSAKCJE, FUZJE I PRZEJĘCIA SPÓŁKI

FAQ

• Planuję pierwszy exit (sprzedaż spółki), jak się przygotować?

  
  • Po pierwsze – Zadbaj z wyprzedzeniem o jak najlepsze „opakowanie” Twojego biznesu. Konieczne jest dobre przygotowanie danych do prezentacji biznesu, wyników, czy szans rozwojowych – pozwala to lepszą wycenę spółki.
  • Po drugie – Zapewnij przejrzystość udostępnianych danych. Czytelne przedstawienie wartości, w oparciu o dotychczasowe wyniki spółki oraz sporządzone prognozy, pozwolą na szybsze podjęcie decyzji przez inwestora, znacznie skrócą czas due diligence, jak i zamknięcia całej transakcji.
  • Po trzecie – Zbadaj najkorzystniejszą metodę wyjścia z inwestycji w kontekście podatkowym i prawnym.
  • Po czwarte – Zadbaj o to, żeby przeprowadzana transakcja nie odbiła się negatywnie na działalność Twojego biznesu, a wszelkie trwające przedsięwzięcia pozostały niezakłócone. Kluczowym w tym aspekcie jest uprzednie rozdysponowanie zadań w zespole.
  • Po piąte – Zaplanuj przepływy finansowe – strukturę transakcji najlepiej jest planować zanim do niej dojdzie, aby środki z niej znalazły się tam gdzie rzeczywiście chcemy (tu znowu kluczowe jest planowanie prawne i podatkowe).

• Czy mogę połączyć spółkę polską ze spółką zagraniczną?

  

  Tak, istnieje możliwość przeprowadzenia połączenia transgranicznego (cross border merger), z uwzględnieniem pewnych warunków. Jest to jeden ze sposobów konsolidacji spółek, prowadzących działalność w różnych krajach Unii Europejskiej – w ramach funkcjonowania jednolitego rynku. W jego wyniku może nastąpić:

  • powrót danego podmiotu do kraju macierzystego;
  • przeniesienie polskiej spółki za granicę.

  W wyniku rejestracji połączenia, spółka przejmowana wraz ze spółkami łączącymi się przez zawiązanie nowej spółki ulegają rozwiązaniu – bez przeprowadzenia likwidacji. Spółka przejmująca lub spółka nowo zawiązana wstępuje z dniem połączenia we wszelkie prawa i obowiązki spółki przejmowanej lub spółek łączących się przez zawiązanie nowej spółki.

• Czym jest asset deal i share deal?

  
  • Share deal to transakcja polegająca na nabyciu udziałów lub akcji. Nabywca wchodzi na miejsce zbywcy, w dotychczasową strukturę biznesu, która pozostaje nienaruszona.
  • Asset deal to transakcja, której przedmiotem nabycia jest przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana cześć. Nabywca nie wchodzi w strukturę spółki, a jedynie nabywa określone składniki jej majątku (za pośrednictwem utworzonej spółki celowej – special purpose vehicle, SPV), bądź włącza je do prowadzonego już biznesu.

• Co to jest due duligence?

  

  Pojęcie to dosłownie oznacza „należytą staranność”. W Polsce pojęcie to stanowi synonim badania kondycji biznesu, poprzez przeprowadzenie audytu prawnego, handlowego, technologicznego, podatkowego, operacyjnego i finansowego. Inwestor, w oparciu o uzyskane w toku due diligence informacje, może:

  • obiektywnie ocenić sytuację danej spółki;
  • zaznajomić się z mocnymi i słabymi stronami przedsiębiorstwa;
  • ustalić szanse;
  • ocenić ryzyka;
  • skalkulować cenę.

• Co to jest vendor’s due diligence?

  

  Jest to due diligence wykonywane na zlecenie strony sprzedającej, jeszcze przed przystąpieniem do negocjacji z potencjalnymi inwestorami. Dzięki temu sprzedający ma pełną świadomość stanu swojego biznesu i zawczasu może usunąć wady pomniejszające wycenę jego przedsiębiorstwa.

• Co to jest term sheet?

  

  Term sheet jest dokumentem przedstawianym przez inwestora właścicielowi firmy, zawierającym wstępne zestawienie warunków biznesowych transakcji, które inwestor gotów jest zaakceptować.

  W odróżnieniu od umowy przedwstępnej, nie nakłada on obowiązku zawarcia oznaczonej umowy w przyszłości (jednakże część jego postanowień może być wiążących – np. te dotyczące poufności, wynagrodzenia czy wyłączności).

  Term sheet jest propozycją inwestycji kapitałowej, składaną właścicielowi biznesu, w wyniku zapoznania się ze stanem spółki oraz oczekiwaniami drugiej strony transakcji.

• Jak uniknąć ryzyka wycieku danych wrażliwych?

  

  Zachowanie poufności danych w toku negocjacji i podczas samej transakcji to jedna z kluczowych kwestii dla właścicieli spółki. Od czego warto zacząć?

  • Po pierwsze – NDA (non disclosure agreement), czyli umowa o zakazie ujawnia i wykorzystywania informacji uzyskanych w toku audytu i negocjacji, wraz z zastrzeżeniem kar umownych za naruszenie jej postanowień.
  • Po drugie – VDR (virtual data room), czyli udostępnienie najbardziej newralgicznych danych na odrębnym dysku sieciowym, do którego dostęp będzie miała wąskie grono osób – bez możliwości ich utrwalania i powielania (np. poprzez wyłączenie możliwości wykonywania zrzutów ekranu, pobierania udostępnianych plików lub drukowania i kserowania dokumentacji).
  • Po trzecie – anonimizacja przekazywanych danych (w przypadkach, w których jest to możliwe). Ich ujawnienie może się odbyć na etapie zawierania ostatecznej umowy sprzedaży.

• Jak długo trwa transakcja M&A?

  

  Czas trwania transakcji jest uzależniony od stopnia jej skomplikowania i złożoności procesu (np. tego czy transakcja jest krajowa czy transgraniczna, z udziałem dwóch lub większej liczby podmiotów). Zazwyczaj odstęp pomiędzy „podpisaniem” (signing), a „zamknięciem” (closing) trwa kilka miesięcy (przy transakcjach rozbudowanych). W przypadku startup’ów procesy te przebiegają znacznie szybciej (mogą się domknąć w 1-3 miesiące) Wybór odpowiedniego doradcy pozwala uniknąć błędów, zaoszczędzić czas i zwiększyć szanse na powodzenie transakcji.

• Czy można zrezygnować z transakcji M&A w trakcie jej trwania?

  

  Co do zasady tak, jednakże możliwość rezygnacji, warunki dalszego procedowania oraz skutki naszej decyzji uzależnione są od etapu zaawansowania transakcji i uzgodnionych przez strony postanowień umownych. Taka decyzja może stanowić podstawę roszczeń odszkodowawczych drugiej strony.

• Czy możemy się ubezpieczyć od ryzyka transakcyjnego?

  

  Tak. Istnieje możliwość skorzystania z ubezpieczenia oświadczeń i zapewnień (reps & warranties) złożonych przez sprzedawcę. W ten sposób sprzedawca może uwolnić się od odpowiedzialności za zbywaną spółkę (lub znacznie ją ograniczyć), a kupujący ma możliwość skutecznego dochodzenia roszczeń od podmiotu, który jest zobligowany do utrzymywania wysokich rezerw finansowych.

• Jaka jest odpowiedzialność z tytułu oświadczeń i zapewnień (reps & warranties)?

  

  To zależy. Brak jednolitej regulacji ustawowej doprowadził do wypracowania różnych rozwiązań przez praktykę transakcyjną. Możliwość dochodzenia roszczeń od sprzedającego zazwyczaj zostaje oparta na jednej (bądź kilku) z poniższych podstaw: 

  • Odpowiedzialność kontraktowa;
  • Zobowiązanie gwarancyjne;
  • Odpowiedzialność na podstawie rękojmi;
  • Odpowiedzialność w oparciu o błąd.