Zakup własnego mieszkania to wielkie wydarzenie w życiu wielu młodych ludzi. To marzenie o niezależności, stabilności i własnym kącie, gdzie można czuć się naprawdę swobodnie. Jednakże, oprócz samej ceny nieruchomości, trzeba pamiętać o różnych podatkach, które mogą znacząco wpłynąć na koszty zakupu. Jednym z nich jest podatek od czynności cywilnoprawnych, znany jako PCC. Warto wiedzieć, że od 31 sierpnia 2023 roku nastąpiły istotne zmiany dotyczące PCC. Osoby planujące zakup swojego pierwszego mieszkania powinny być tego świadome. W tym artykule omówimy, jak działa zwolnienie z PCC przy zakupie pierwszego mieszkania na rynku wtórnym oraz jakie formalności są z tym związane.

W artykule:
1. Podatek PCC – czego dotyczy?
2. Kto może skorzystać z nowego zwolnienia?
3. Zakres zwolnienia
4. Jak skorzystać ze zwolnienia
5. Wątpliwości dotyczące interpretacji przepisu – stanowisko Ministerstwa Finansów
6. Podsumowanie

Podatek PCC – czego dotyczy?

Na początek, należy zrozumieć, czym w ogóle jest podatek od czynności cywilnoprawnych. PCC jest podatkiem nakładanym na różne rodzaje umów, szczególnie na te, które są zawierane w formie aktów notarialnych. Dotyczy on transakcji takich jak np. sprzedaż nieruchomości, umowy pożyczki, darowizny, czy też umowy spadkowe. W kontekście zakupu nieruchomości, PCC jest obowiązkowy przy zakupie domu, mieszkania lub działki. Obowiązek podatkowy spoczywa w tych transakcjach na kupującym (czyli to kupujący płaci PCC).

Stawka PCC wynosi standardowo 2% od wartości nieruchomości. Oznacza to, że przy zakupie mieszkania za 500 000 złotych, należy zapłacić 10 000 złotych tytułem PCC. Jednakże, od 31 sierpnia 2023 roku wprowadzono istotne zmiany dotyczące zwolnienia z PCC dla osób nabywających swoje pierwsze mieszkanie na rynku wtórnym.

Kto może skorzystać z nowego zwolnienia?

Nowe przepisy przynoszą dobre wieści dla tych, którzy marzą o zakupie swojego pierwszego mieszkania na rynku wtórnym. Według nowych zasad, osoby te są zwolnione z płacenia podatku PCC. To oznacza, że przy zakupie pierwszego mieszkania nie trzeba płacić standardowej stawki podatku wynoszącej 2% od wartości nieruchomości. Czyli we wskazanym powyżej przykładzie, te 10.000 zł zostaje „w kieszeni” kupującego nieruchomość.

Zwolnienie z podatku PCC na rynku wtórnym dotyczy zarówno mieszkań używanych, które miały już wcześniej właściciela, jak i tych, które są wystawione na sprzedaż po raz pierwszy. To dobra wiadomość dla tych, którzy planują zakup mieszkania od poprzedniego właściciela lub z rynku wtórnego.

Ze zwolnienia skorzystają również osoby posiadające już nieruchomość. Warunek jest jednak  taki, że nie może to być więcej niż 50% udziałów w nieruchomości, która została nabyta w drodze dziedziczenia.

Ze zwolnienia mogą skorzystać zarówno pary jak i single.

SKONTAKTUJ SIĘ Z NAMI W CELU KONSULTACJI

Zakres zwolnienia

Zwolnienie z podatku PCC przy zakupie pierwszego mieszkania na rynku wtórnym to ważna zmiana, która ma na celu ułatwienie dostępu do własnych nieruchomości młodym Polakom. To także wsparcie finansowe dla rodzin, które pragną spełnić marzenie o własnym lokum.

Posiadanie własnego miejsca do życia to nie tylko komfort, ale także inwestycja w przyszłość. Własne mieszkanie to stabilność i niezależność. To także szansa na zabezpieczenie swojej przyszłości i budowę kapitału.

Zwolnienie z opodatkowania PCC dotyczy transakcji związanych z:

  • Lokalami mieszkalnymi, które stanowią odrębną nieruchomość;
  • Budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi;
  • Spółdzielczymi własnościowymi prawami do lokalu dotyczącego lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego.

Jak skorzystać ze zwolnienia

Jeżeli ma się już pewność, że spełniamy warunki co do możliwości skorzystania z nowego zwolnienia z podatku PCC, przy zakupie mieszkania na rynku wtórnym trzeba pamiętać o takich rzeczach jak:

  • akt notarialny – to główny dokument, który potwierdza zakup nieruchomości. Umowa sprzedaży nieruchomości musi zostać zawarta u notariusza, który pełni jednocześnie funkcję płatnika podatku PCC;
  • oświadczenie, że jest to pierwsza nieruchomość – kupujący zobowiązany jest do złożenia oświadczenia do aktu notarialnego (w obecności notariusza), że w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie przysługiwało mu – w kraju lub za granicą – żadne z przywołanych powyżej praw (tytułów własności) ani udział w tych prawach, chyba że udział ten nie przekracza lub nie przekraczał 50 proc. i został nabyty w drodze dziedziczenia. Oświadczenie jest przyjmowane przez notariusza, jednak nie jest przez niego sprawdzana prawdziwość tego dokumentu. Notariusz ma jednak obowiązek poinformować kupującego o potencjalnych skutkach karnoskarbowych w razie podania nieprawdy lub zatajenia prawdy;
  • kolejny element to deklaracja PCC – po zawarciu umowy sprzedaży w formie aktu notarialnego i dopełnieniu formalności związanych z zakupem mieszkania, konieczne jest także złożenie deklaracji PCC we właściwym urzędzie skarbowym. W deklaracji będzie możliwość wskazania, że chce się skorzystać ze zwolnienia z podatku PCC. 

Wątpliwości dotyczące interpretacji przepisu – stanowisko Ministerstwa Finansów

Omawiane zwolnienie zostało uregulowane w art. 9 ust. 17 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z tym przepisem zwalnia się od podatku od czynności cywilnoprawnych sprzedaż, której przedmiotem jest:

  • prawo własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną̨ nieruchomość́, 
  • prawo własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego, 
  • spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego,

jeżeli kupującym jest osoba fizyczna lub osoby fizyczne, którym w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie przysługiwało żadne z tych praw ani udział w tych prawach, chyba że udział ten nie przekracza lub nie przekraczał 50% i został nabyty w drodze dziedziczenia.

Z powyższej regulacji jesteśmy jedynie w stanie wywnioskować, że kupujący musi być osobą fizyczną i nie może być w posiadaniu żadnych praw do mieszkaniu lub domu w dniu zakupu ani przed tym dniem, z wyjątkiem osób, które odziedziczyły udziały w nieruchomościach, ale ich udział nie przekraczał 50%. 

Nie można jednak wywnioskować czy zwolnienie dotyczy wyłącznie domu jednorodzinnego czy również samej działki czy budynku gospodarczego na działce. Stanowisko Ministerstwa Finansów wskazuje, że zwolnienie objęta jest także sprzedaż gruntu zabudowanego budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym, który stanowi jego składową część oraz, że w przypadku sprzedaży nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym, zwolnieniem od PCC objęta jest także sprzedaż gruntu zabudowanego budynkiem jednorodzinnym, który stanowi jego część składową, wraz z budynkiem gospodarczym i garażem, jeżeli stanowią część składową tego gruntu.

Co jeżeli tylko jedno z małżonków spełnia wymogi skorzystania ze zwolnienia?

Zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Finansów, w takim przypadku sprzedaż nie jest objęta zwolnieniem. W przypadku, gdy mieszkanie nabywane jest na współwłasność, to każdy z kupujących (małżonkowie, rodzice z dzieckiem, rodzeństwo, osoby obce) musi spełniać warunek nieposiadania wcześniej mieszkania lub udziału w nim, chyba że udział ten nie przekracza lub nie przekraczał 50 proc. i został nabyty w drodze dziedziczenia.

Ministerstwo Finansów stoi na stanowisko, że jeżeli podatnik posiadał mieszkanie, dom jednorodzinny czy też prawo własności lokalu mieszkalnego poza granicami Polski, to nie może on skorzystać ze zwolnienia i jest zobowiązany do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.

SKONTAKTUJ SIĘ Z NAMI W CELU KONSULTACJI

Podsumowanie

Zwolnienie w PCC omówione w niniejszym artykule, dotyczące zakupu pierwszego mieszkania na rynku wtórnym to istotna zmiana, która ma na celu ułatwienie dostępu do własnej nieruchomości dla młodych ludzi w Polsce. Przy spełnieniu odpowiednich warunków warto skorzystać z tego zwolnienia. Zakup pierwszego mieszkania to znaczący krok w życiu, a zwolnienie z podatku PCC może uczynić ten krok bardziej osiągalnym. To także szansa na inwestycję w swoją przyszłość i zapewnienie sobie stabilności. Niezależnie od tego, czy jesteś przyszłym właścicielem pierwszego mieszkania, czy też rozważasz inwestycje w rynek nieruchomości, zrozumienie zasad podatku PCC jest ważnym elementem transakcji nieruchomościowych.