W dniu 5 października 2015 r., Prezydent podpisał ustawę zmieniającą Ordynację podatkową oraz niektóre inne ustawy. Nowelizacja wprowadza szereg zmian do już istniejących przepisów, ale również wprowadza nowe przepisy oraz implementuje prawo wspólnotowe. Część zmian ma charakter korzystny dla podatników, a pozostałe są ukierunkowane profiskalnie. Ustawa zmieniająca ma długie vacatio legis (przepisy zaczną obowiązywać partiami: od 1 stycznia 2016 r., 1 lipca 2016 r. oraz 1 stycznia 2017 r.). Jest to zabieg szczególnie korzystny dla podatników, którzy będą mieli dużo czasu na oswojenie się z nowymi przepisami.

Najważniejsze zmiany wprowadzane przez ustawę nowelizującą

Jedne z najważniejszych zmian, jakie wprowadza nowelizacja, dotyczą interpretacji indywidualnych przepisów prawa podatkowego. W pierwszej kolejności nowelizacja doprecyzowuje, że przedmiotem zapytania o interpretację indywidulaną mogą być wyłącznie przepisy materialne, a nie proceduralne (tj. przedmiotem wniosku nie mogą być pytania o właściwość, uprawnienia i obowiązki organów podatkowych oraz organów kontroli skarbowej).

Następnie, zgodnie z wprowadzanymi zmianami, podatnicy stracą możliwość występowania o wniosek z interpretacją indywidualną w sytuacji, jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe są objęte interpretacją ogólną. W takim przypadku podatnik, który wystąpił z wnioskiem o interpretację indywidulaną, otrzyma jedynie postanowienie o bezprzedmiotowości wniosku wraz z potwierdzenie, że w jego przypadku stosuje się interpretację ogólną. Na takie postanowienie podatnikowi przysługuje zażalenie, a następnie skarga do sądu administracyjnego.

Pozytywną zmianą, z punktu widzenia podatników, jest możliwość wystąpienia zbiorczo o interpretację indywidualną (tzw. wniosek wspólny), np. przez grupę podatkową, konsorcjum, wspólników spółki osobowej, przy czym stroną postępowania będzie zawsze tylko jeden wskazany podmiot. Wniosek wspólny, będzie też podlegać wyższym opłatom (40 zł od każdego zainteresowanego).

Usprawniono również komunikację między podatnikami, a organami podatkowymi.  Podatnicy zyskają możliwość otrzymania informacji telefonicznie lub elektronicznie, o dacie wydania interpretacji, zawartej w niej ocenie stanowiska lub o innym rozstrzygnięciu sprawy.

Ponadto, nowe przepisy Ordynacji podatkowej umożliwią występowanie, zamawiającym i/lub realizującym zamówienie, o interpretacje indywidualne w trybie zamówień publicznych, w zakresie mającym wpływ na sposób obliczania ceny w związku z zamówieniem.

Zmiany dotknęły również przepisy regulujące zawieranie porozumień w sprawach cen transferowych, tak aby procedura była bardziej przyjazna dla podatników, a jednocześnie bardziej transparentna i efektywna. Między innymi, na wniosek podatników, porozumienie będzie mogło objąć okres już od momentu złożenia wniosku (tzw. rollback), dotychczas przepisy umożliwiały stosowanie porozumień dopiero od dnia doręczenia decyzji. Z drugiej strony, podatnicy będą zobowiązani we wniosku do wskazania „założeń krytycznych”, rozumianych jako warunki brzegowe stosowania danej metody ustalania cen. W rezultacie, niespełnienie warunków krytycznych może stanowić przesłankę do zmiany lub uchylenia porozumienia.

Nowe przepisy uregulują również kwestię pełnomocnictw, poprzez umożliwienie składania i odwoływania pełnomocnictw w formie dokumentów elektronicznych, przy czym planowane jest utworzenie specjalnej bazy – centralnego rejestru pełnomocnictw. Dodatkowo nowelizacja wprowadza nową instytucję pełnomocnictwa ogólnego, które będzie upoważniało do działania we wszystkich sprawach podatkowych oraz w innych sprawach należących do właściwości organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej. Z drugiej strony, pełnomocnictwo szczególne będzie upoważniało do działania wyłącznie we wskazanej sprawie podatkowej. Ponadto, w określonych przypadkach, będzie obowiązek ustanowienia w Polsce pełnomocnika do doręczeń (np. zmiana adresu zamieszkania, na państwo nie będące państwem członkowskim Unii Europejskiej).

Pozostałe zmiany obejmą, między innymi, zabezpieczenie wykonania zobowiązań, obniżenie stawki odsetek do 50% dla podatników dobrowolnie deklarujących zaległości podatkowe oraz wprowadzenie stawki sankcyjnej (150% stawka odsetek) w przypadkach korekt deklaracji podatku VAT, akcyzy i cła.

W przypadku Państwa zainteresowania tematem, chętni odpowiemy na wszelkie pytania w powyższym zakresie.

Edyta Winnicka, prawnik Yours Panasiuk