REWOLUCJA NA RYNKU FUZJI I PRZEJĘĆ – REKORDOWE TRANSAKCJE M&A W POLSCE
Analizy rynku w kontekście liczby i rodzaju transakcji przeprowadzonych w roku 2021 jasno wskazują, że był on rekordowy pod względem sfinalizowanych procesów M&A. I zapowiada się, że to wcale nie koniec… Patrząc przez pryzmat sytuacji gospodarczej oraz politycznej można by się zastanawiać jak to w ogóle możliwe? Dwa lata temu – w kwietniu 2020 roku – tuż po wybuchu pandemii wirusa SARS-COV-2 zastanawialiśmy się jak wpłynie ona na rynek fuzji i przejęć i czy spowoduje wymuszoną transakcyjną kwarantannę. Więcej w artykule „Wpływ pandemii na transakcje fuzji i przejęć„. Dziś wiemy już, że nie tylko nie zahamowała procesów inwestycyjnych, lecz przyczyniła się do ich znacznej aktywizacji.
Transakcje M&A w Polsce – liczby mówią same za siebie
Raport pt. „Inwestowanie w Europie Środkowo-Wschodniej: raport na temat zagranicznych fuzji i przejęć w 2021/2022” (”Investing in CEE: Inbound M&A report 2021/2022”) – opracowany przez firmę Mazars potwierdza, że w Europie Środkowo-Wschodniej nie tylko liczba, ale i wartość transakcji M&A osiągnęła wynik najwyższy od 5 lat! W 2021 w tym regionie przeprowadzono 889 fuzji i przejęć, a to oznacza wzrost o 32% w stosunku do roku 2020. Z kolei łączna ich wartość opiewała na 67,5 miliarda euro, zatem aż o 41% więcej niż w roku 2020.
Zanotowano również wzrost transakcji transgranicznych (tj. przeprowadzanych z udziałem inwestorów pochodzących spoza obszaru Europy Środkowo-Wschodniej) na poziomie 34% względem roku 2020. Przełożyło się to także na wzrost łącznej wartości tego rodzaju transakcji, która wyniosła 32,5 mld euro (wzrost na poziomie 36%).
Warto zwrócić uwagę na zaangażowanie funduszy private equity w transakcje M&A. Wiąże się to z wysoką partycypacją kapitałową i wzmożoną aktywnością inwestorów ze Stanów Zjednoczonych. Okazuje się, że aż 2/3 transakcji M&A zostało zrealizowanych z udziałem prywatnych funduszy pochodzących właśnie z USA.
Jednocześnie nie powinien dziwić fakt, że najwięcej fuzji i przejęć miało miejsce w branży technologicznej. Wolumen transakcji wzrósł o 86%, a ich wartość o przeszło 10 miliardów euro! Jest to oczywiście efekt dynamicznie postępującej cyfryzacji i wzmożonego popytu na outsourcing usług IT w ostatnich latach.
Polska liderem transakcyjnym w Europie Środkowo-Wschodniej
Analiza raportu Mazars – tak pod względem wolumenu, jak i wartości transakcji – pozwala wysnuć wniosek, że w roku 2021 na czele uplasowały się 4 kraje (Polska, Rosja, Austria i Czechy). I chociaż pod względem wartości przeprowadzonych procesów – na pierwszym miejscu z wynikiem 20,4 miliardów euro znalazła się Rosja, to jednak liderem w zakresie liczby zrealizowanych fuzji i przejęć okazała się Polska, aż 192 transakcje M&A.
Biorąc pod uwagę niższe koszty transportu, ale też potencjał ekonomiczny, stale rozwijający się rynek wewnętrzny, wykwalifikowaną kadrę roboczą i zasoby naturalne, Polska jest obiecującą lokalizacją inwestycyjną i niewątpliwie stanowi aktualnie atrakcyjny punkt wejścia na rynki Europy Środkowo-Wschodniej.
Co więcej, również z raportu M&A Index Poland, przygotowanego przez Navigator Capital & FORDATA wynika, że tylko w I kwartale 2022 roku liczba transakcji M&A w Polsce w stosunku do I kwartału roku 2021 wzrosła o 10, zaś w stosunku do I kwartału roku 2020 – wzrosła niemalże dwukrotnie! Te dane pokazują, że mimo pędzącej inflacji oraz zmian gospodarczych spowodowanych pandemią i toczącą się na Ukrainie wojną – rynek M&A wciąż pozostaje aktywny.
To z pewnością obiecujący początek 2022 roku.
Z kolei, zestawiając cały rok 2021 z rokiem 2020 – widzimy wzrost zrealizowanych w Polsce transakcji M&A o niemalże 100.
Skąd ten wynik? Nie bez znaczenia pozostają takie czynniki jak: (i) stały (niski) poziom stóp procentowych w 2021 roku, (ii) intensywny rozwój sektora nowych technologii i e-commerce oraz (iii) całkiem dobra koniunktura na giełdach.
Branże cieszące się największym zainteresowaniem M&A
Technologie, Media i Telekomunikacja
W 2021 roku nastąpił trzykrotny (z 9 na 27) wzrost transakcji M&A w branży e-commerce. Bezsprzecznie jest to skutek wzmożonego zapotrzebowania na korzystanie z platform elektronicznych w związku z przerzuceniem się na zakupy internetowe czy prowadzenie biznesu (spotkań) online. Sprzyja temu również wciąż umacniająca się pozycja rynkowa producentów oprogramowania. W 2021 roku aż 26% przejętych firm to firmy z branży TMT, a najnowsze dane (za I kwartał 2022 roku) wskazują, że zainteresowanie tą branżą stale rośnie (aktualnie 28%).
FCMG (Fast Moving Consumer Goods)
Na podium w kategorii branż z największą liczbą przejęć w ubiegłym roku (11%) znalazła się branża tzw. produktów szybko zbywalnych czy też szybko rotujących towarów konsumpcyjnych (FCMG). Innymi słowy chodzi o spółki zajmujące się np. produkcją czy dystrybucją towarów pierwszej potrzeby, obejmujących chociażby żywność, napoje, kosmetyki, leki dostępne bez recepty, środki higieniczne, alkohol czy wyroby tytoniowe.
Z kolei w aktualnym zestawieniu transakcji w I kwartale 2022 roku pozycję sektora FCMG zajęła branża energetyczna.
Przemysł oraz Biotechnologie i Ochrona Zdrowia
Zarówno w roku 2021, jak i w I kwartale bieżącego roku – w stosunku do minionych lat – wzrosła liczba przejęć w sektorze biotechnologii i ochrony zdrowia. Branża medyczna jest obecnie zdominowana przez Medicover i Luxmed, które równolegle dążą do zwiększenia bazy klientów i rozszerzenia oferowanych usług.
Energetyka
Przez wzgląd na przepisy i regulacje unijne oraz wstrzymanie importu surowców z Rosji w związku z toczącą się na Ukrainie wojną – prognozuje się rychłą konsolidację polskiego rynku energii. Już w pierwszym kwartale 2022 roku nastąpiło znaczne ożywienie transakcyjne w branży energetycznej – 13 przejęć. Zdecydowanie nie bez znaczenia pozostaje tu sprzedaż spółek z grupy Lotos (Lotos Paliwa, Lotos Asfalt (30%), Lotos Terminale, Lotos Air BP Polska (50%) oraz Lotos Biopaliwa) głównie na rzecz inwestorów zagranicznych z Węgier i Arabii Saudyjskiej (MOL, Rossi Biofuel, Saudi Aramco).
Virtual Data Room
Ostatnie półtora roku to okres zwiększonego wykorzystania wirtualnych pokoi danych (Virtual Data Room), zwłaszcza w branży nieruchomości. I to nie tylko nieruchomości komercyjnych, lecz także mieszkaniowych (o dziwo). Systemy VDR umożliwiają bowiem sprawny obieg dokumentacji transakcyjnej, a przez to przyspieszają finalizację procesów.
Rekordowe transakcje M&A w Polsce – co dalej?
Obecnie – tak jak i na początku pandemii koronawirusa – piętrzą się wątpliwości czy i w jakim stopniu wojna na Ukrainie wpłynie na międzynarodowy rynek fuzji i przejęć. Z jednej strony może przyczynić się do tymczasowego zahamowania procesów inwestycyjnych i wstrzymania niektórych planowanych transakcji M&A. Z drugiej zaś – według opinii Marcin Rajewicza – eksperta branży nieruchomości komercyjnych w FORDATA – powinniśmy spodziewać się aktywizacji tzw. wymuszonych sprzedaży zagrożonych aktywów czy transakcji z udziałem podmiotów z kapitałem rosyjskim. Co więcej, prognozuje się także wzrost zainteresowania Polską ze strony inwestorów wycofujących się z biznesów prowadzonych w Rosji.
Nie zanosi się także na spadek transakcyjny w prężnie rozwijającej się branży nowych technologii. Ponadto zmiany cen surowców energetycznych oraz paliwa z pewnością przyczynią się do wzmożonego poszukiwania alternatyw, a to z kolei przełoży się na procesy transakcyjne również w tym sektorze.
Blog pod redakcją dr Anny Marii Panasiuk
Założyciel i partner zarządzający kancelarii Panasiuk & Partners. Wieloletni doradca klienta w wealth management. Kieruje zespołem prawników, doradców podatkowych i księgowych, gdzie usługi zespołu skierowane są na efektywne zarządzenia portfelem klientów.
Nowe publikacje
Chcesz być na bieżąco, wpisz mail, a otrzymasz nowe publikacje prosto do skrzynki:
